Opracowanie własne:

Działalność innowacyjna oznacza między innymi aktywny udział we wspólnych projektach dotyczących działalności innowacyjnej z innymi przedsiębiorstwami lub instytucjami niekomercyjnymi. Współpraca taka może mieć charakter perspektywiczny i długofalowy i nie musi pociągać od razu za sobą bezpośrednich, wymiernych korzyści ekonomicznych dla uczestniczących w niej partnerów.

Pod względem współpracy przedsiębiorstw przemysłowych w zakresie działalności innowacyjnej Podkarpacie zajmuje 1.miejsce w rankingu województw. Udział przedsiębiorstw przemysłowych, które współpracowały w zakresie działalności innowacyjnej w ogólnej liczbie przedsiębiorstw wynosił w 2021 r. 9,3%. W porównaniu z rokiem 2018 wartość tego wskaźnika wzrosła o 0,9 p.proc. W kraju odsetek przedsiębiorstw przemysłowych współpracujących w zakresie innowacji wynosił 6%. Z kolei udział przedsiębiorstw z sektora usług, które współpracowały w zakresie działalności innowacyjnej w ogólnej liczbie przedsiębiorstw wyniósł w 2021 r. na Podkarpaciu 4,5%, co pozwoliło zająć mu 2. miejsce w kraju. W porównaniu z rokiem 2018 wskaźnik ten wzrósł.

Wykres. Przedsiębiorstwa, które współpracowały w zakresie działalności innowacyjnej w % ogółu przedsiębiorstw według województw w 2021 r.

Wykres słupkowy poziomy przedstawia dane przedsiębiorstw: Podkarpackie 4,5 usługowe, 9,3 przemysłowe, Małopolskie 3,3 usługowe, 8,2 przemysłowe, Mazowieckie 4,5 usługowe, 8,0 przemysłowe, Opolskie 0,2 usługowe, 7,7 przemysłowe, Lubelskie 2,2 usługowe, 6,4 przemysłowe, Dolnośląskie 3,9 usługowe, 6,3 przemysłowe, Śląskie 3,0 usługowe, 6,1 przemysłowe, Polska 3,3 usługowe, 6,0 przemysłowe, Podlaskie 1,5 usługowe, 5,6 przemysłowe, Świętokrzyskie 1,0 usługowe, 5,2 przemysłowe, Kujawsko-Pomorskie 2,9 usługowe, 5,2 przemysłowe, Zachodniopomorskie 0,9 usługowe, 4,7 przemysłowe, Pomorskie 4,1 usługowe, 4,6 przemysłowe, Wielkopolskie 2,0 usługowe, 4,4 przemysłowe, Warmińsko-Mazurskie 4,4 usługowe, 4,1 przemysłowe, Łódzkie 5,9 usługowe, 4,0 przemysłowe, Lubuskie 1,9 usługowe, 3,2 przemysłowe

Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych GUS/BDL (dalej Bank Danych Lokalnych).

W 2021 r. w województwie podkarpackim 22,8% przedsiębiorstw przemysłowych współpracowało w ramach inicjatywy klastrowej lub innej sformalizowanej współpracy w % przedsiębiorstw aktywnych innowacyjnie (2.miejsce w kraju).

Wykres. Przedsiębiorstwa przemysłowe współpracujące w ramach inicjatywy klastrowej lub innej sformalizowanej współpracy w % przedsiębiorstw  aktywnych innowacyjnie w 2021 r. [%]

Wykres słupkowy pionowy przedstawia dane: Lubuskie 7,3, Łódzkie 8,1, Warmińsko-Mazurskie 8,2, Wielkopolskie 9,0, Dolnośląskie 10,0, Pomorskie 10,4, Opolskie 11,5, Świętokrzyskie 11,9, Śląskie 12,4, Polska 12,8, Lubelskie 12,8, Mazowieckie 12,9, Zachodniopomorskie 13,0, Kujawsko-Pomorskie 13,5, Małopolskie 17,4, Podkarpackie 22,8, Podlaskie 26,9

Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych GUS/BDL (dalej Bank Danych Lokalnych).

Jednym z głównych wskaźników służących do oceny innowacyjności są nakłady poniesione na działalność innowacyjną. Wydatkowane przez przedsiębiorstwa środki na ten cel zróżnicowane są według rodzajów działalności innowacyjnej oraz źródeł finansowania.

Pod względem wielkości nakładów na działalność innowacyjną w przedsiębiorstwach w relacji do PKB w 2021 r. Podkarpacie z wartością 2,24 zajmowało 3. lokatę wśród województw. W Polsce wskaźnik ten osiągnął wartość 1,58.

Mapa. Nakłady na działalność innowacyjną w przedsiębiorstwach w relacji do PKB według województw w 2021 r.

Kontur polski przedstawia dane: Zachodniopomorskie 0,57, Pomorskie 1,77, Warmińsko-Mazurskie 0,77, Podlaskie 0,82, Lubuskie 0,70, Wielkopolskie 1,00, Kujawsko-Pomorskie 1,07, Łódzkie 1,04, Mazowieckie 2,52, Lubelskie 0,88, Dolnośląskie 1,71, Opolskie 0,52, Śląskie 1,24, Świętokrzyskie 0,45, Małopolskie 2,28, Podkarpackie 2,24, Polska 1,58

Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych GUS/BDL (dalej Bank Danych Lokalnych).

W 2021 r. na Podkarpaciu 19,5% przedsiębiorstw z sektora usług oraz 26,3% przedsiębiorstw przemysłowych wprowadziło na rynek przynajmniej jedną innowację produktową lub procesów biznesowych. W porównaniu z rokiem 2018 wartość wskaźnika dla przedsiębiorstw przemysłowych uległa zmniejszeniu, zwiększyła się natomiast dla przedsiębiorstw z sektora usług..

Wykres. Przedsiębiorstwa innowacyjne w województwie podkarpackim w latach 2018-2021

Wykres słupkowy pionowy przedstawia dane przedsiębiorstw z sektora usług i przemysłowe w procentach: 10,3 usług, 29,0 przemysłowe w 2018, 11,5 usług, 23,8 przemysłowe w 2019, 20,5 usług, 35,4 przemysłowe w 2020, 19,5 usług, 26,3 przemysłowe w 2021

Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych GUS/BDL (dalej Bank Danych Lokalnych).

W 2021 r. województwo podkarpackie pod względem udziału przedsiębiorstw przemysłowych, które wprowadziły innowacje (26,3%) zajmowało 1. lokatę wśród województw. Udział ten był o 4,3 p.proc. wyższy niż średnia dla kraju. Z kolei pod względem udziału przedsiębiorstw z sektora usług, które wprowadziły innowacje Podkarpacie w 2021 r. z wartością 19,5% zajmowało 8. lokatę w rankingu województw. Udział ten był niższy od przeciętnej wartości dla Polski o 0,2 p.proc.

Wykres. Przedsiębiorstwa innowacyjne według województw w 2021 r.

Wykres słupkowy poziomy przedstawia dane przedsiębiorstw z sektora usług i przemysłowe w procentach w 2021 r.: Podkarpackie 26,3 przemysłowe, 19,5 usług, Podlaskie 25,0 przemysłowe, 21,2 usług, Małopolskie 24,6 przemysłowe, 20,3 usług, Mazowieckie 23,9 przemysłowe, 25,4 usług, Pomorskie 23,0 przemysłowe, 24,4 usług, Lubelskie 22,9 przemysłowe, 16,1 usług, Opolskie 22,8 przemysłowe, 11,7 usług, Śląskie 22,7 przemysłowe, 21,5 usług, Dolnośląskie 22,7 przemysłowe i usług, Polska 22,0 przemysłowe, 19,7 usług, Warmińsko-Mazurskie 21,3 przemysłowe, 20,6 usług, Wielkopolskie 20,5 przemysłowe, 15,6 usług, Łódzkie 19,3 przemysłowe, 17,8 usług, Lubuskie 19,1 przemysłowe, 8,1 usług, Świętokrzyskie 19,0 przemysłowe, 9,4 usług, Kujawsko-Pomorskie 18,6 przemysłowe, 13,1 usług, Zachodniopomorskie 17,2 przemysłowe, 7,3 usług

Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych GUS/BDL (dalej Bank Danych Lokalnych).

W 2021 r. na Podkarpaciu 21,6% przedsiębiorstw innowacyjnych przemysłowych wprowadziło nowe lub ulepszone produkty, zaś 18,8% – nowe lub ulepszone procesy biznesowe. W porównaniu z rokiem 2018 wartość wskaźnika dla przedsiębiorstw, które wprowadziły nowe lub ulepszone produkty nieznacznie wzrosła, natomiast wartość wskaźnika dla przedsiębiorstw, które wprowadziły nowe lub ulepszone procesy biznesowe zmalała.

Wykres. Przedsiębiorstwa innowacyjne przemysłowe w województwie podkarpackim według rodzaju wprowadzonych innowacji w latach 2018-2021

Wykres słupkowy pionowy przedstawia dane nowe lub ulepszone produkty i nowe lub ulepszone procesy biznesowe w procentach w latach: 21,5 produkty, 24,3 procesy biznesowe w 2018, 20,0 produkty, 18,6 procesy biznesowe w 2019, 22,6 produkty, 27,9 procesy biznesowe w 2020, 21,6 produkty, 18,8 procesy biznesowe w 2021

Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych GUS/BDL (dalej Bank Danych Lokalnych).

W 2021 r. największy udział przedsiębiorstw przemysłowych, które wprowadziły nowe lub ulepszone produkty był w województwie podkarpackim (21,6%) i podlaskim (16,6%) a najmniejszy w województwie zachodniopomorskim (7,7%).

Wykres. Przedsiębiorstwa innowacyjne przemysłowe, które wprowadziły nowe lub ulepszone produkty według województw w latach 2019 i 2021

Wykres słupkowy poziomy przedstawia dane przedsiębiorstw w latach: Podkarpackie 20,0 w 2019, 21,6 w 2021, Podlaskie 15,1 w 2019, 16,6 w 2021, Warmińsko-Mazurskie 13,4 w 2019, 15,2 w 2021, Małopolskie 13,6 w 2019, 14,2 w 2021, Pomorskie 10,5 w 2019, 13,8 w 2021, Dolnośląskie 12,4 w 2019, 13,6 w 2021, Śląskie 12,3 w 2019, 13,3 w 2021, Mazowieckie 15,6 w 2019, 13,2 w 2021, Polska 13,6 w 2019, 13,1 w 2021, Lubelskie 13,7 w 2019, 12,8 w 2021, Opolskie 14,9 w 2019, 12,6 w 2021, Świętokrzyskie 11,4 w 2019, 11,9 w 2021, Kujawsko-Pomorskie 12,8 w 2019, 11,8 w 2021, Wielkopolskie 13,7 w 2019, 11,5 w 2021, Łódzkie 14,8 w 2019, 11,0 w 2021, Lubuskie 11,1 w 2019, 10,5 w 2021, Zachodniopomorskie 9,5w 2019, 7,7w 2021

Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych GUS/BDL (dalej Bank Danych Lokalnych).

Z kolei największy udział przedsiębiorstw przemysłowych, które wprowadziły nowe lub ulepszone procesy biznesowe zarówno odnotowano w województwie małopolskim (21,6%) i mazowieckim (20,2%), a najmniejszy w województwie świętokrzyskim (13,3%).

Wykres. Przedsiębiorstwa innowacyjne przemysłowe, które wprowadziły nowe lub ulepszone procesy biznesowe według województw w latach 2018 i 2021

Wykres słupkowy poziomy przedstawia dane przedsiębiorstw w procentach w latach: Małopolskie 20,6 w 2018, 21,6 w 2021, Mazowieckie 22,0 w 2018, 20,2 w 2021, Opolskie 19,1 w 2018, 19,2 w 2021, Lubelskie 24,5 w 2018, 19,1 w 2021, Podkarpackie 24,3 w 2018, 18,8 w 2021, Śląskie 21,1 w 2018, 18,5 w 2021, Podlaskie 16,0 w 2018, 18,5 w 2021, Pomorskie 23,3 w 2018, 18,2 w 2021, Dolnośląskie 17,8 w 2018, 18,2 w 2021, Polska 19,9 w 2018, 18,0 w 2021, Wielkopolskie 18,2 w 2018, 17,1 w 2021, Lubuskie 19,2 w 2018, 16,4 w 2021, Łódzkie 16,7 w 2018, 16,1 w 2021, Kujawsko-Pomorskie 19,3 w 2018,16,1 w 2021, Warmińsko-Mazurskie 15,7 w 2018,19,9 w 2021, Zachodniopomorskie 19,7 w 2018,14,4 w 2021, Świętokrzyskie 15,3 w 2018,13,3 w 2021

Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych GUS/BDL (dalej Bank Danych Lokalnych).

W porównaniu z rokiem 2018 na Podkarpaciu udział przedsiębiorstw innowacyjnych z sektora usług, które wprowadziły nowe lub ulepszone produkty pozostał na tym samym poziomie (6,9%), natomiast tych, które wprowadziły nowe lub ulepszone procesy biznesowe uległ zwiększeniu.

Wykres. Przedsiębiorstwa innowacyjne z sektora usług, które wprowadziły nowe lub ulepszone produkty według województw w latach 2018 i 2021

Wykres słupkowy poziomy przedstawia dane przedsiębiorstw w procentach w latach: Warmińsko-Mazurskie 3,7 w 2018, 13,1 w 2021, Mazowieckie 13,9 w 2018, 9,5 w 2021, Dolnośląskie 15,4 w 2018, 9,5 w 2021, Łódzkie 3,6 w 2018, 9,1 w 2021, Podkarpackie 6,9 w 2018 i w 2021, Polska 9,6 w 2018, 6,8 w 2021, Śląskie 8,6 w 2018, 6,6 w 2021, Podlaskie 5,7 w 2018, 6,6 w 2021, Lubelskie 4,2 w 2018, 5,7 w 2021, Małopolskie 10,7 w 2018, 5,5 w 2021, Wielkopolskie 8,8 w 2018, 4,9 w 2021, Pomorskie 10,2 w 2018, 4,8 w 2021, Lubuskie 4,8 w 2018 i w 2021, Kujawsko-Pomorskie 9,9 w 2018,4,0 w 2021, Zachodniopomorskie 8,9 w 2018,3,2 w 2021, Opolskie 6,6 w 2018,2,3 w 2021, Świętokrzyskie 2,2 w 2018,2,1 w 2021

Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych GUS/BDL (dalej Bank Danych Lokalnych).

Z kolei w 2021 r. województwo podkarpackie pod względem udziału przedsiębiorstw z sektora usług, które wprowadziły nowe lub ulepszone procesy biznesowe zajmowało 7. miejsce w kraju (18,5%).

Wykres. Przedsiębiorstwa innowacyjne z sektora usług, które wprowadziły nowe lub ulepszone procesy biznesowe według województw w latach 2018 i 2021

Wykres słupkowy poziomy przedstawia dane przedsiębiorstw w procentach w latach: Pomorskie 22,5 w 2018, 23,6 w 2021, Mazowieckie 25,3 w 2018, 23,4 w 2021, Warmińsko-Mazurskie 8,1 w 2018, 20,0 w 2021, Dolnośląskie 21,2 w 2018, 20,0 w 2021, Małopolskie 16,8 w 2018, 19,6 w 2021, Śląskie 13,3 w 2018, 19,3 w 2021, Podkarpackie 7,8 w 2018, 18,5 w 2021, Podlaskie 23,9 w 2018, 18,4 w 2021, Polska 17,5 w 2018, 18,1 w 2021, Wielkopolskie 13,5 w 2018, 14,7 w 2021, Lubelskie 17,9 w 2018, 14,6 w 2021, Łódzkie 10,8 w 2018, 14,3 w 2021, Kujawsko-Pomorskie 18,5 w 2018, 12,7 w 2021, Opolskie 17,8 w 2018,10,4 w 2021, Świętokrzyskie 8,4 w 2018,9,1 w 2021, Zachodniopomorskie 15,6 w 2018,7,2 w 2021, Lubuskie 12,4 w 2018,6,4 w 2021

Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych GUS/BDL (dalej Bank Danych Lokalnych).

W 2021 r. na Podkarpaciu udział produkcji sprzedanej wyrobów nowych/ulepszonych w przedsiębiorstwach przemysłowych w wartości sprzedaży wyrobów ogółem wynosił 12,2% i był wyższy od wskaźnika dla kraju (11,4%).

Wykres. Udział produkcji sprzedanej wyrobów nowych/ulepszonych w przedsiębiorstwach przemysłowych w wartości sprzedaży wyrobów ogółem według województw w 2021 r.

Wykres słupkowy poziomy przedstawia dane przedsiębiorstw w procentach w 2021 r.: Mazowieckie 18,1, Lubuskie 16,8, Małopolskie 16,2, Podkarpackie 12,2, Śląskie 12,1, Polska 11,4, Wielkopolskie 10,9, Pomorskie i Opolskie 10,6, Lubelskie 7,4, Dolnośląskie 7,3, Podlaskie 6,0, Kujawsko-Pomorskie 5,5, Świętokrzyskie 4,7, Warmińsko-Mazurskie 4,6, Łódzkie 4,4, Zachodniopomorskie 2,6

Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych GUS/BDL (dalej Bank Danych Lokalnych).

W województwie podkarpackim udział produkcji sprzedanej wyrobów nowych/ulepszonych w przedsiębiorstwach przemysłowych w wartości sprzedaży wyrobów ogółem w 2021 r. w porównaniu zarówno z rokiem 2015 jak i 2017 zmniejszył się.

Na Podkarpaciu w 2021 r. udział przychodów netto ze sprzedaży produktów innowacyjnych dla rynku na eksport w przychodach netto ze sprzedaży ogółem wynosił 3,1%. W porównaniu zarówno do roku 2018, jak również 2020, wskaźnik ten zmniejszył się.

Na przestrzeni analizowanych lat wartość tego wskaźnika na Podkarpaciu niezmiennie przewyższała wartość dla kraju, gdzie w 2021 r. wynosił on 1,8%.