Opracowanie własne:
Opieka na dziećmi do lat 3
Na Podkarpaciu w latach 2018-2021 nastąpił spadek liczby dzieci do lat trzech. W 2021 r. liczba dzieci w wieku do 3 lat wyniosła w województwie 59 020 i zmalała w stosunku do 2018 r o 4667 dzieci. Odsetek dzieci objętych opieką w żłobkach w województwie podkarpackim wynosił w 2021 r. 14,2% i był o 4,5 p.proc. wyższy niż w 2018 r.
Mapa. Odsetek dzieci objętych opieką w żłobkach (z oddziałami) i w klubach dziecięcych według województw w 2021 r.
Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych GUS/BDL (dalej Bank Danych Lokalnych).
Wychowanie przedszkolne
W 2021 r. placówek wychowania przedszkolnego licząc przedszkola, przedszkola specjalne, oddziały przedszkolne przy szkołach podstawowych, zespoły wychowania przedszkolnego oraz punkty przedszkolne było na Podkarpaciu 1518 (w 2018 r. – 1527).
Uczęszczało do nich 80 tys. dzieci, a liczba korzystających z opieki przedszkolnej wzrosła od 2018 r. o 8,2%.
Udział dzieci objętych wychowaniem przedszkolnym w wieku 3-5 lat w ogólnej liczbie dzieci w tej grupie wiekowej w 2021 r. w województwie podkarpackim wynosił 85,7%. W porównaniu z rokiem 2018 wartość tego wskaźnika zwiększyła się o 0,8 p.proc. Natomiast w grupie dzieci w wieku 3-6 lat, które były objęte wychowaniem przedszkolnym w ogólnej liczbie dzieci w tej grupie wiekowej w 2021 r. na Podkarpaciu odsetek ten wynosił 87,8% i w porównaniu z 2018 r. wzrósł o 0,1 p.proc. (z 87,7%).
Mapa. Odsetek dzieci w placówkach wychowania przedszkolnego w liczbie dzieci w wieku 3-6 lat według województw w 2021 r.
Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych GUS/BDL (dalej Bank Danych Lokalnych).
Szkolnictwo podstawowe
W roku szkolnym 2020/2021 w województwie podkarpackim funkcjonowało 1072 szkół podstawowych dla dzieci i młodzieży (łącznie ze specjalnymi) – 252 w miastach i 820 na wsi, tj. o 44 mniej niż w roku szkolnym 2017/2018. Uczęszczało do nich 168 271 uczniów. W porównaniu z rokiem szkolnym 2017/2018, liczba uczniów szkół podstawowych zwiększyła się o 1,9%.
Szkolnictwo ponadpodstawowe
W województwie podkarpackim w roku szkolnym 2021/22 działało 410 szkół ponadpodstawowych (bez szkół policealnych). W stosunku do poprzedniego roku szkolnego liczba szkół zmniejszyła się o jedną placówkę. Największą popularnością wśród 94,2 tys. uczniów szkół ponadpodstawowych cieszyły się te szkoły, które dawały możliwość uzyskania świadectwa dojrzałości, a tym samym kontynuowania nauki w szkołach wyższych. W szkołach tych pobierało naukę 86,5% ogółu uczniów na tym poziomie kształcenia. Zdecydowana większość uczniów (96,5%) kształciła się w szkołach dla młodzieży. W roku szkolnym 2021/22 w województwie podkarpackim do 36 szkół dla dorosłych uczęszczało 3,3 tys. uczniów, tj. o 15,8% mniej niż w roku szkolnym 2020/21.
W roku szkolnym 2021/22 działało 87 branżowych szkół I stopnia dla młodzieży. Głównym celem nauczania w branżowych szkołach I stopnia jest wykształcenie u uczniów umiejętności potrzebnych do pracy w określonym zawodzie. Do branżowych szkół I stopnia w województwie podkarpackim uczęszczało łącznie 10,1 tys. uczniów, wśród których 72,4% stanowili mężczyźni. Zainteresowanie części młodzieży kształceniem zawodowym wynika w dużej mierze z sytuacji na rynku pracy, gdzie cenione są konkretne kwalifikacje zawodowe. W województwie podkarpackim w roku szkolnym 2021/22 funkcjonowało 7 branżowych szkół II stopnia. Uczyło się w nich 187 uczniów, w tym 57 kobiet.
W roku szkolnym 2021/22 działało 160 liceów ogólnokształcących, tj. o 5 szkół mniej niż w poprzednim roku szkolnym. Kształciło się w nich 39,4 tys. uczniów, a ich liczba była niższa o 0,8 tys. niż rok wcześniej. Szkoły dla młodzieży stanowiły 77,5% ogólnej liczby liceów ogólnokształcących. W porównaniu z rokiem szkolnym 2020/21 liczba uczniów w tych szkołach zmniejszyła się o 0,5%, a w szkołach dla dorosłych o 15,8%. Licea ogólnokształcące ukończyło 10,5 tys. absolwentów, w tym 84,9% stanowili absolwenci szkół dla młodzieży.
W roku szkolnym 2021/22 funkcjonowało 108 techników, w których kształciło się 42,0 tys. uczniów. W porównaniu z poprzednim rokiem szkolnym liczba techników nie uległa zmianie, natomiast liczba uczniów zmniejszyła się o 0,7%. W technikach utrzymuje się znacząca przewaga liczby mężczyzn nad liczbą kobiet. W roku szkolnym 2021/22 kobiety stanowiły 36,5% wszystkich uczniów techników. Technika ukończyło 7,9 tys. absolwentów, w tym 3,0 tys. kobiet.
W stosunku do poprzedniego roku szkolnego nie zmieniła się liczba szkół specjalnych przysposabiających do pracy. Są to trzyletnie szkoły przeznaczone wyłącznie dla uczniów z niepełnosprawnością intelektualną w stopniu umiarkowanym lub znacznym oraz dla uczniów z niepełnosprawnościami sprzężonymi, których absolwenci otrzymują świadectwo potwierdzające przysposobienie do pracy. W roku szkolnym 2021/22 do 26 omawianych szkół uczęszczało 797 uczniów, co stanowiło 0,8% uczniów wszystkich szkół ponadpodstawowych dla młodzieży.
W roku szkolnym 2021/22 w liceach ogólnokształcących kształciło się o 2,0% mniej uczniów niż przed rokiem W roku szkolnym 2021/22 do szkół ponadpodstawowych uczęszczało o 1,2% mniej uczniów niż w poprzednim roku szkolnym W technikach województwa podkarpackiego kształciło się więcej mężczyzn niż kobiet 3 W roku szkolnym 2021/22, podobnie jak w poprzednim roku szkolnym, funkcjonowało 9 szkół artystycznych ogólnokształcących II stopnia. Uczyło się w nich 929 uczniów (o 3 uczniów więcej niż w roku szkolnym 2020/21), w tym 78,8% kobiet. W roku szkolnym 2020/21 tego typu szkoły ukończyło 152 absolwentów, w tym 72,4% stanowiły kobiety. Wśród szkół ponadpodstawowych odrębną grupę tworzą szkoły artystyczne II stopnia, które kształcą wyłącznie w zakresie artystycznym. W roku szkolnym 2021/22 działało 13 tego typu szkół, w których uczyło się 858 uczniów (o 17 uczniów więcej niż w roku szkolnym 2020/21), w tym 62,0% kobiet. W roku szkolnym 2020/21 szkoły artystyczne II stopnia kształcące wyłącznie w zakresie artystycznym ukończyło 92 absolwentów, w tym 66,3% stanowiły kobiety.
Szkolnictwo policealne
Szkoły policealne dla młodzieży prowadzą kształcenie w formie dziennej, wieczorowej i zaocznej, natomiast szkoły dla dorosłych kształcą w formie zaocznej, stacjonarnej i dziennej. Od roku szkolnego 2011/12 maleje liczba szkół tego typu. W roku szkolnym 2021/22 w województwie podkarpackim funkcjonowały 62 szkoły policealne (o 6 placówek mniej niż w poprzednim roku szkolnym). W szkołach tego typu uczyło się 9,7 tys. uczniów, tj. o 0,8% więcej niż w roku szkolnym 2020/21. W roku szkolnym 2020/21 naukę w szkołach policealnych ukończyło 3,2 tys. uczniów. Przeważająca część tych szkół zarządzana była przez podmioty sektora prywatnego (79,0%).
Kształcenie dorosłych
Wśród opisanych wyżej szczebli kształcenia naukę kontynuowały również osoby dorosłe. W roku szkolnym 2018/2019 spośród 497 działających w województwie podkarpackim szkół ponadgimnazjalnych i policealnych wymienić możemy 59 liceów dla dorosłych, w których kształciło się 5,4 tys. osób (w roku szkolnym 2015/2016 odpowiednio 75 i 7,3 tys. osób) oraz 81 szkół policealnych dla dorosłych, w których swoją wiedzę uzupełniało 9,6 tys. osób (w roku 2015/2016 odpowiednio 82 szkoły i 9,9 tys. osób).
Na Podkarpaciu występuje najniższy w kraju wskaźnik osób, w wieku 25-64 lat, zaangażowanych w kształcenie i szkolenia. W 2019 r. wyniósł on 2,4% ( 2,0% w 2016 r.) podczas gdy w kraju wyniósł 4,8% (3,7% w 2016 r.). Najwyższy odsetek osób dorosłych – 7,1% wystąpił w województwie mazowieckim.
Egzamin ósmoklasisty
Średni wynik egzaminu z języka polskiego na Podkarpaciu wyniósł 62%. Wśród powiatów wahał się on w przedziale od 56-66%. Najlepiej wypadli uczniowie uczęszczający do szkół w Rzeszowie (66%) i w Krośnie (66%). Na kolejnych miejscach z wynikiem 65% znaleźli się uczniowie z powiatów: rzeszowskiego i mieleckiego. Najsłabiej wypadli uczniowie z powiatu ropczycko-sędziszowskiego (56%).
Wykres. Wyniki uczniów z egzaminu ósmoklasisty z języka polskiego w powiatach województwa podkarpackiego w 2023 r.
Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych Okręgowej Komisji Egzaminacyjnej w Krakowie.
Średni wynik egzaminu z matematyki w 2021 r. na Podkarpaciu wyniósł 49%. Wśród powiatów wahał się on w przedziale od 41-59%. Najlepiej wypadli uczniowie uczęszczający do szkół w Rzeszowie (59%), Krośnie (56%) oraz powiecie mieleckim (po 52%). Najsłabszy wynik uzyskali uczniowie z powiatu bieszczadzkiego (41%) oraz z lubaczowskiego (po 42%).
Wykres. Wyniki uczniów z egzaminu ósmoklasisty z matematyki w powiatach województwa podkarpackiego w 2023 r.
Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych Okręgowej Komisji Egzaminacyjnej w Krakowie.
Średni wynik egzaminu z języka angielskiego w 2021 r. na Podkarpaciu wyniósł 65%. Wśród powiatów wahał się on w przedziale od 55-78%. Najlepiej wypadli uczniowie uczęszczający do szkół w Rzeszowie (78%), Krośnie (63%) oraz Tarnobrzegu i Przemyślu (po 71%). Najsłabszy wynik uzyskali uczniowie z powiatu bieszczadzkiego i przemyskiego (po 55%).
Wykres. Wyniki uczniów z egzaminu ósmoklasisty z języka angielskiego w powiatach województwa podkarpackiego w 2021 r.
Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych Okręgowej Komisji Egzaminacyjnej w Krakowie.
Egzamin maturalny
Według danych Centralnej Komisji Egzaminacyjnej zdawalność egzaminów maturalnych na Podkarpaciu na przestrzeni lat 2018-2021 (z wyjątkiem roku 2021) była powyżej średniej krajowej.
Spośród wszystkich zdających na Podkarpaciu, którzy przystąpili do egzaminów obowiązkowych, 82% osób zdało egzamin. W liceach ogólnokształcących do egzaminu przystąpiło 9550 osób, a egzamin zdało 90%, 7230 osób to absolwenci techników, z których 73% zdało egzamin.
Zdawalność egzaminu maturalnego w powiatach po wszystkich sesjach 2021 roku wahała się w przedziale od 53% w powiecie przemyskim do 89% w powiecie strzyżowskim. Dla całego egzaminu dojrzałości najlepsze wyniki uzyskali uczniowie z powiatów strzyżowskiego oraz Krosna (po 93%), natomiast najsłabsze uczniowie z powiatu rzeszowskiego, leska (po 72%).
Wykres. Zdawalność egzaminu maturalnego po wszystkich sesjach w powiatach województwa podkarpackiego 2022 r.
Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych Okręgowej Komisji Egzaminacyjnej w Krakowie.
Wskaźnik NEET
Odsetek osób w wieku 15-24 lata, które nie pracują oraz nie uczestniczą w dalszym kształceniu i szkoleniu, czyli tzw. wskaźnik NEET wyniósł na Podkarpaciu w 2019 r. 10,9%. Najniższy poziom tego wskaźnika w karju odnotowano w województwie wielkopolskim (5,8%) oraz śląskim (5,9%). Na uwagę zasługuje jednak fakt, że w 2019 r. wskaźnik NEET obniżył się w województwie podkarpackim w porównaniu z 2016 r. (o 4,7 p.proc.) i był to największy spadek wśród województw. W kraju wynosił on w 2019 r. 8,1%, a w stosunku do 2016 r. obniżył się o 2,4 p.proc.
 Dane do wykresu zdawalność egzaminu maturalnego po wszystkich sesjach | [ ] | 13 kB |
