Opracowanie własne:
Stan zdrowia ludności
Problematyka kondycji zdrowotnej społeczeństwa, jak też samej opieki medycznej w kontekście obserwowanych zmian demograficznych, rodzących bezpośrednie obciążenie dla finansów państwa oraz wpływających na zmiany w strukturze tych nakładów stanowią bardzo istotną tematykę w dyskusji nad rozwojem regionu. Zdrowie ludzi w dużej mierze zależy od prowadzonego trybu życia, a także profilaktyki zdrowotnej społeczeństwa. Najczęstszą spośród chorób zakaźnych występująca wśród ludności zarówno Podkarpacia, jak i Polski była grypa i choroby pochodne. W 2021 r. zachorowało na nią w województwie podkarpackim 38,5 tys. osób (w Polsce – prawie 2 mln 974 tys. osób).
Przyczyny hospitalizacji
Dane dotyczące hospitalizacji pacjentów w szpitalach ogólnych według przyczyn stanowią uzupełnienie informacji o kondycji zdrowotnej mieszkańców Podkarpacia.
W 2021 r. w szpitalach województwa podkarpackiego leczono (łącznie z ruchem międzyoddziałowym) 389,9 tys. osób. Największa ich liczba przypadała na oddziały chirurgiczne (99,4 tys.), ginekologiczno-położnicze (50,4 tys.) oraz chorób wewnętrznych (33,9 tys.).
Stacjonarna opieka zdrowotna w województwie podkarpackim, poza szpitalami ogólnymi, realizowana była również w 30 zakładach opiekuńczo-leczniczych, które dysponowały 1745 łóżkami, a z ich usług skorzystało w 2021 r. ponad 3,2 tys. pacjentów. Na Podkarpaciu funkcjonowało również 14 zakładów pielęgnacyjno-opiekuńczych, które dysponowały 692 łóżkami i miały 1077 pacjentów oraz 12 hospicjów dysponujących 280 łóżkami w których przebywało w 2021 r. 1,6 tys. pacjentów.
Podstawowym elementem systemu opieki zdrowotnej jest kadra medyczna. W 2021 r. liczba lekarzy posiadających prawo wykonywania zawodu w województwie podkarpackim wyniosła 6614 (10. lokata w kraju). Lekarze ze specjalizacją, których było 3739 stanowili 56,5% ogółu lekarzy. Najwięcej wśród specjalistów było chorób wewnętrznych – 692, lekarzy medycyny rodzinnej – 538, chirurgii – 533, pediatrów – 307 oraz położnictwa i ginekologii – 251.
W przeliczeniu na 10 tys. ludności liczba lekarzy posiadających prawo do wykonywania zawodu w województwie podkarpackim w 2021 r. wyniosła 31,7 (13. lokata w kraju), a w 2018 r. – 27,4 (również 13. lokata w kraju).
Mapa. Lekarze posiadający prawo wykonywania zawodu medycznego na 10 tys. ludności według województw w 2021 r.
Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych GUS/BDL (dalej Bank Danych Lokalnych).
Oprócz lekarzy w województwie podkarpackim w 2021 r. prawo do wykonywania zawodu miało również 2016 lekarzy dentystów, oraz 1380 farmaceutów.
Podkarpacie pod względem liczby pielęgniarek i położnych na 10 tys. ludności zajęło w 2021 r. 6. miejsce w kraju. W liczbach bezwzględnych w omawianym roku na Podkarpaciu było 19918 pielęgniarek i 2926 położnych. Natomiast w przeliczeniu na 10 tys. ludności liczba pielęgniarek i położnych w województwie podkarpackim w 2021 r. wyniosła 93,9 (89,8 w Polsce).
Mapa. Pielęgniarki i położne – personel posiadających prawo wykonywania zawodu medycznego na 10 tys. ludności według województw w 2021 r.
Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych GUS/BDL (dalej Bank Danych Lokalnych).
Podmioty prowadzące działalność leczniczą
Na Podkarpaciu wzrosła liczba przychodni działających w ramach ambulatoryjnej opieki zdrowotnej. Zmalała natomiast nieco liczba praktyk lekarskich i stomatologicznych.
W końcu 2021 r. w województwie podkarpackim działało 1684 podmiotów ambulatoryjnej opieki zdrowotnej: 1286 przychodni, 265 praktyk lekarskich w miastach, 133 praktyk lekarskich na wsi.
W województwie podkarpackim w 2021 r. działały 43 szpitale ogólne (łącznie z placówkami MON - dalej Ministerstwa Obrony Narodowej i MSW - dalej Ministerstwa Spraw Wewnętrznych), w których znajdowało się 359 oddziały, a do dyspozycji chorych pozostawało 9067 łóżek. Liczba łóżek w szpitalach ogólnych w przeliczeniu na 10 tys. ludności wynosiła 43,47 (10. lokata w kraju), a w Polsce było ich 44,44. W latach 2018-2021 wartość wskaźnika zmalała o 3,19.
Mapa. Łóżka w szpitalach ogólnych na 10 tys. ludności według województw w 2021 r.
Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych GUS/BDL (dalej Bank Danych Lokalnych).
Uzdrowiska
Uzupełnieniem podstawowego systemu opieki zdrowotnej jest leczenie uzdrowiskowe.
W województwie podkarpackim znajduje się obecnie 5 uzdrowisk. Ze względu na położenie geograficzne 3 z nich: Iwonicz-Zdrój, Rymanów Zdrój i Polańczyk (w gminie Solina) to tzw. uzdrowiska podgórskie wykorzystujące w lecznictwie zasoby wód mineralnych, natomiast dwa - Horyniec-Zdrój i Latoszyn-Zdrój to uzdrowiska nizinne. Horyniec znany ze stosowania wysokiej jakości borowin, a Latoszyn –najmłodsze reaktywowane uzdrowisko - z wód siarczkowych i siarkowodorowych.
W szpitalach i sanatoriach uzdrowiskowych województwa podkarpackiego w 2021 r. przebywało 41 003 osób kuracjuszy leczonych stacjonarnie.