1.4.1.EFEKTYWNOŚĆ I DOCHODOWOŚĆ GOSPODARSTW ROLNYCH A ICH MODERNIZACJA, ZMIANA STRUKTUR ROLNYCH, ROZWÓJ BIOGOSPODARKI ORAZ WSPÓŁPRACY Z OŚRODKAMI NAUKOWO – BADAWCZYMI
Rolnictwo w województwie podkarpackim charakteryzuje się dużą liczbą gospodarstw rolnych. Według danych GUS w 2013 r. ich liczba wynosiła 132 823. W skali kraju podkarpackie znajdowało się na 4 miejscu. Najwięcej w kraju gospodarstw rolnych zarejestrowano w województwie mazowieckim (ponad 212 tys.). Większa liczba gospodarstw rolnych, niż w województwie podkarpackim, występowała w województwach sąsiednich: lubelskim (ponad 178 tys.) i małopolskim (ponad 142 tys.). Gospodarstwa rolne w województwie podkarpackim stanowiły 9,3% ogólnej liczby gospodarstw rolnych w kraju.
Wykres 27. Liczba gospodarstw rolnych według województw w 2013 r.
Opracowanie własne na podstawie: Rocznik Statystyczny Rolnictwa 2014, GUS, Warszawa 2014
Rolnictwo w województwie podkarpackim charakteryzuje się dużym rozdrobnieniem agrarnym. Większość gospodarstw rolnych to gospodarstwa małe. W 2013 r. największą grupę stanowiły gospodarstwa rolne o powierzchni 1,01-1,99 ha – 48 848 tj. ponad 36,8% gospodarstw rolnych w województwie i 17,6% tej wielkości gospodarstw w kraju (1 miejsce w kraju). 21,2% gospodarstw rolnych w podkarpackim stanowiły gospodarstwa o powierzchni 2,00-2,99 ha (28 099 tj.14,1% tej wielkości gospodarstw w kraju). Więcej tego typu gospodarstw zanotowano jedynie w województwie małopolskim – 31 927 tj. 16,0% tej wielkości gospodarstw w kraju. 21,6% gospodarstw rolnych w województwie podkarpackim stanowiły gospodarstwa o powierzchni 3,00-4,99 ha (28 732). Ich liczba stanowiła 11,2% tej wielkości gospodarstw w kraju, więcej występowało w lubelskim (14,5%), mazowieckim (14,9%), małopolskim (13,0%). Zdecydowanie mniej, bo zaledwie 13,1% gospodarstw rolnych w podkarpackim stanowiły gospodarstwa o powierzchni 5,00 - 9,99 ha, co stanowiło 5,5% tej wielkości gospodarstw w kraju (8 miejsce) oraz gospodarstwa o powierzchni 10,00 -14,99 ha – 2,43% gospodarstw w podkarpackim, tj. 2,3% tej wielkości gospodarstw w kraju (12 miejsce).
W województwie podkarpackim gospodarstwa o powierzchni 15,00 - 19,99 ha stanowiły zaledwie 1,5% gospodarstw tej wielkości w kraju (16 miejsce).
W grupach: 5,00 – 9,99 ha, 10,00 – 14,99 ha, 15,00 – 19,99 ha, 20,00 – 29,99 ha i w 30,00 – 49,99 ha w skali kraju przeważało województwo mazowieckie odpowiednio z 18,6%, 18,7%, 17,4%, 16,1% i 13,3% w poszczególnych grupach. W podkarpackim gospodarstwa rolne o powierzchni 15,00 – 19,99 ha stanowiły 1,5% (16 miejsce w kraju), o powierzchni 20,00 – 29,99 ha: 1,6% (15 miejsce), o powierzchni 30,00 – 49,99 ha: 1,7% (14 miejsce) gospodarstw tej wielkości w kraju.
Gospodarstw o powierzchni 50,00 – 99,99 ha oraz 100 ha i więcej, było w podkarpackim odpowiednio 2,3% (14 miejsce w kraju) i 3,1% (12 miejsce). Najwięcej takich gospodarstw wystąpiło w wielkopolskim 12,5%, a największych - liczących 100 ha i więcej gospodarstw rolnych wystąpiłow województwie zachodniopomorskim 14,1%.
Wykres 28. Gospodarstwa rolne według grup obszarowych w województwie podkarpackim w 2013 r.
Opracowanie własne na podstawie: Rocznik Statystyczny Rolnictwa 2014, GUS, Warszawa 2014
W całym kraju zdecydowanie przeważały indywidualne gospodarstwa rolne stanowiąc 99,7% gospodarstw rolnych ogółem. Podobnie w województwie podkarpackim, zdecydowanie przeważały gospodarstwa indywidualne stanowiąc 99,9% ogółu gospodarstw rolnych w województwie.
Na podstawie danych ARiMR przeciętna powierzchnia gospodarstwa indywidualnego o powierzchni powyżej 1 ha użytków rolnych wynosiła w 2012 r. w województwie podkarpackim 4,56 ha. I była to jedna z dwóch najmniejszych powierzchni w kraju (po województwie małopolskim). Podobna sytuacja miała miejsce w 2013 r., kiedy średnia wielkość powierzchni gruntów rolnych w gospodarstwie rolnym w podkarpackim wyniosła 4,60 ha (15 miejsce w kraju) i w 2014 r. – 4,63 ha (15 miejsce w kraju).
Średnia wielkość powierzchni gruntów rolnych w gospodarstwie rolnym w kraju w 2013 r. wyniosła 10,42 ha, a w 2014 r. 10,48 ha[20].
Wykres 29. Średnia wielkość powierzchni gruntów rolnych w gospodarstwie rolnym w poszczególnych województwach w 2014 r. (ha)
Opracowanie własne na podstawie: Ogłoszenia Prezesa ARiMR z dnia 17 września 2014 r. w sprawie średniej powierzchni gruntów rolnych w gospodarstwie rolnym w poszczególnych województwach oraz średniej powierzchni gruntów rolnych w gospodarstwie rolnym w kraju w 2014 roku Warszawa 2014, s. 40.
Powierzchnia użytków rolnych ogółem według siedziby użytkownika (stan na czerwiec 2014 r.) wyniosła w naszym kraju 14 558,4 tys. ha. Najwięcej użytków rolnych było zlokalizowanych w województwie mazowieckim – 1 885,5 tys. ha oraz w województwie wielkopolskim – 1 795,1 tys. ha i w lubelskim – 1 387,8 tys. ha. Najmniej użytków rolnych wystąpiło w województwie śląskim – 366,3 tys. ha. W województwie podkarpackim powierzchnia użytków rolnych wyniosła 574,8 tys. ha, co stanowiło 3,9% takich użytków w kraju (11 miejsce w kraju).
Użytki rolne w dobrej kulturze rolnej stanowiły w kraju 99,1% użytków rolnych ogółem. Najwięcej użytków rolnych w dobrej kulturze rolnej wystąpiło konsekwentnie w mazowieckim – 1 868,5 tys. ha i w wielkopolskim - 1 781,1 tys. ha, najmniej w śląskim – 360,9 tys. ha. W podkarpackim takich użytków zarejestrowano 561,6 tys. ha (10 miejsce w kraju).
Zasiewy stanowiły w naszym kraju 72,3% użytków rolnych w dobrej kulturze rolnej (14 424,2 tys. ha). Najwięcej zasiewów zarejestrowano w wielkopolskim – 14,1% ogółu zasiewów w kraju (1 472,9 tys. ha), najmniej w lubuskim – 2,7% (281,2 tys. ha). W podkarpackim powierzchnia zasiewów wyniosła 319,2 tys. ha (3,1% ogółu zasiewów w kraju – 13 miejsce)
Mapa 9. Powierzchnia użytków rolnych według siedziby użytkownika (stan w czerwcu 2014 r.)
Opracowanie własne na podstawie Rolnictwo w 2014 r., GUS, Warszawa 2015
Użytki rolne w dobrej kulturze rolnej stanowiły w czerwcu 2014 r. w naszym kraju 99,1% powierzchni użytków rolnych. Najwięcej proporcjonalnie użytków rolnych w dobrej kulturze rolnej wystąpiło w województwie opolskim – 99,6% w powierzchni użytków rolnych ogółem. W kolejnych 3 województwach wystąpił równie wysoki % – w kujawsko-pomorskim (99,5%), w podlaskim (99,4%) i w łódzkim (99,3%). W kolejnych 2 województwach (świętokrzyskim i wielkopolskim) użytki rolne w dobrej kulturze rolnej stanowiły 99,2%, a w 4 województwach – 99,1%. W grupie województw w których użytki rolne w dobrej kulturze rolnej stanowiły powyżej 98% znalazło się małopolskie (98,7%), pomorskie (98,9%), warmińsko-mazurskie (98,9%) i zachodniopomorskie (98,8%). Jedynym województwem w którym odsetek ten wyniósł poniżej 98% było województwo podkarpackie (97,8%), co dało mu ostatnie miejsce w kraju pod względem odsetka użytków rolnych w dobrej kulturze rolnej w użytkach rolnych ogółem.
W skali kraju, w użytkach rolnych o dobrej kulturze rolnej, przeważały zdecydowanie zasiewy, stanowiąc 71,6%. Najwięcej użytków rolnych pod zasiewami znajdowało się w opolskim (89,3%), kujawsko-pomorskim (86,8%) i w wielkopolskim (82,1%). Najmniej proporcjonalnie zasiewów w użytkach rolnych w dobrej kulturze rolnej było położonych w małopolskim (54,8%) i w podkarpackim (55,5%).
Grunty ugorowane stanowiły średnio w naszym kraju 3,3% użytków rolnych w dobrej kulturze rolnej. Najwięcej takich gruntów wystąpiło w lubuskim (7,3%), warmińsko-mazurskim (6,1%), zachodniopomorskim (6,0%) oraz w podkarpackim (4,8%), natomiast jedynie po 1,8% stanowiły w lubelskim, opolskim i w wielkopolskim.
W podkarpackim wystąpił wyższy % w użytkach rolnych o dobrej kulturze rolnej, niż średnio w kraju w zakresie ogrodów przydomowych: 0,7% - najwięcej w kraju (średnia w kraju - 0,2%), łąk trwałych: 30,3% - 2 miejsce w kraju po małopolskim (średnia w kraju - 18,1%) oraz pastwisk trwałych: 4,1% – 5 miejsce w kraju (średnia w kraju – 3,3%).
Mapa 10. Powierzchnia użytków rolnych w dobrej kulturze rolnej według siedziby użytkownika w odsetkach (stan w czerwcu 2014 r.)
Źródło: Opracowanie własne na podstawie Rolnictwo w 2014 r., GUS, Warszawa 2015
Na podstawie danych GUS, w grudniu 2014 r. było w Polsce ponad 5 660 tys. sztuk bydła. W liczbie tej krowy stanowiły 42,4%. Najwięcej bydła zarejestrowano w województwie mazowieckim – 18,4% ogółu w kraju, w podlaskim – 16,6%, w wielkopolskim – 15,6%, najmniej w lubuskim – 1,3% i w podkarpackim – 1,6%. Jednocześnie pod względem liczby krów, podkarpackie zajmowało 11 miejsce w kraju. Wśród bydła w województwie podkarpackim, zdecydowanie przeważały krowy, stanowiąc ponad 61,9% bydła w województwie. Był to najwyższy % w skali całego kraju (dla porównania na 2 miejscu znalazło się małopolskie, w którym krowy stanowiły już tylko 51,8% bydła w tym województwie). Najmniej proporcjonalnie krów wśród bydła w danym województwie, zarejestrowano w województwie wielkopolskim – 30,9% i kujawsko-pomorskim – 33,3%. Wartość średnia dla całego kraju wyniosła 42,5% krów w pogłowiu bydła. W gospodarstwach indywidualnych wskaźnik ten nieznacznie spadł (do 42,6% krów w pogłowiu bydła), natomiast dla podkarpackiego wzrósł do 62,8% krów w pogłowiu bydła w województwie.
Wykres 30. Bydło wg województw w grudniu 2014 r.
Opracowanie własne na podstawie Zwierzęta gospodarskie w 2014 r., GUS, Warszawa 2015
W 2014 r. zarejestrowano w całym kraju ponad 11 266 tys. świń, wśród których lochy stanowiły zaledwie 8,5%. Zdecydowanie najwięcej świń wystąpiło w województwie wielkopolskim – ponad 35,5% ogółu w kraju. Najmniej w lubuskim – 1,4% i w podkarpackim – 1,6%. Najmniej loch wśród świń w danym województwie wystąpiło w wielkopolskim – zaledwie 7,0%, w podkarpackim zarejestrowano 10,1% (6 miejsce w kraju) loch wśród świń.
Wykres 31. Świnie wg województw w grudniu 2014 r.
Opracowanie własne na podstawie: Zwierzęta gospodarskie w 2014 r., GUS, Warszawa 2015
Wartość skupu produktów rolnych w cenach bieżących wyniosła w 2014 r. 59 074,5 mln zł. W wartości skupu przeważały produkty zwierzęce (68,4%), które stanowiły 40 409,9 mln zł. Najwyższą wartość skupu produktów rolnych ogółem zanotowano w wielkopolskim – 10 783,6 mln zł, co stanowiło 18,2% wartości skupu w kraju, oraz w mazowieckim – 9 539,3 mln zł (16,1% wartości skupu w kraju). Najniższą wartość skupu produktów rolnych zanotowano w podkarpackim – 899,7 mln zł, co stanowiło zaledwie 1,5% wartości skupu produktów rolnych w kraju.
Wartość skupu produktów rolnych w przeliczeniu na 1 ha użytków rolnych wyniosła średnio w kraju 4 058 zł. Dla województwa wielkopolskiego była to wartość 6 007 zł, co stanowiło 148% średniej krajowej, dla mazowieckiego – 5 059 zł, co stanowiło 124,7% średniej krajowej. W podkarpackim wartość skupu produktów rolnych na 1 ha użytków rolnych wyniosła 1 565 zł, co stanowiło 38,6% średniej krajowej.
Najwyższą wartość skupu produktów roślinnych zanotowano w wielkopolskim – 2 925 mln zł (15,7% wartości skupu produktów roślinnych w kraju), najniższą w podlaskim – 234,7 mln zł (1,2% wartości skupu takich produktów w kraju). Podkarpackie z wartością 361,5 mln zł znalazło się na 13 miejscu w kraju (1,9% wartości skupu produktów roślinnych w kraju). Wartość skupu produktów roślinnych w przeliczeniu na 1 ha użytków rolnych w kraju wyniosła średnio 1 282 zł, najwyższa
w opolskim – 2 462 zł, najniższa w podlaskim – 218 zł. W podkarpackim wyniosła 629 zł w przeliczeniu na 1 ha użytków rolnych (15 miejsce w kraju).
Wartość skupu produktów zwierzęcych wyniosła w kraju 40 409,9 mln zł. Najwyższą wartość skupu takich produktów zanotowano w wielkopolskim – 7 858,6 mln zł (19,4% wartości skupu takich produktów w kraju), najniższą w podkarpackim – 538,2 mln zł (1,3% wartości skupu produktów zwierzęcych w kraju). Wartość skupu produktów zwierzęcych w przeliczeniu na 1 ha użytków rolnych wyniosła w kraju średnio 2 776 zł. Najwyższą wartość tego wskaźnika zarejestrowano w mazowieckim – 3 801 zł (136,9% średniej krajowej), najniższą w podkarpackim – 936 zł (33,7% średniej krajowej).
Mapa 11. Wartość skupu produktów rolnych w 2014 r. (ceny bieżące)*
*stan w czerwcu
Opracowanie własne na podstawie: Rolnictwo w 2014 r., GUS, Warszawa 2015
Na podstawie danych GUS produkcja rolnicza z 1 ha użytków rolnych w 2010 r.
w województwie podkarpackim wynosiła 2 927 zł. W roku 2012 wzrosła do wartości 3 859 zł, jednakże nadal była to najniższa produkcja rolnicza w danym roku w skali kraju. W 2013 r. produkcja rolnicza w podkarpackim wzrosła do 4 490 zł (nadal najniższa w kraju).
Wykres 32. Produkcja rolnicza z 1 ha użytków rolnych (zł)
Opracowanie własne na podstawie danych GUS /BDL
Na podstawie danych GUS liczba zarejestrowanych podmiotów gospodarczych działających w sektorze rolno-spożywczym (sekcja C, działy 10-12) w 2010 r. w województwie podkarpackim wynosiła 868. Dla porównania w sąsiednich województwach, a mianowicie lubelskim i małopolskim liczba ta była zdecydowanie wyższa (odpowiednio 1 271 i 1 505). Najwięcej w kraju zarejestrowanych podmiotów gospodarczych z sektora rolno-spożywczego funkcjonowało
w województwie mazowieckim (2 517) oraz śląskim i wielkopolskim (odpowiednio 2 083 i 2 032). W 2011 r. we wszystkich województwach w kraju (z wyjątkiem województwa śląskiego) zanotowano spadek liczby zarejestrowanych podmiotów. W województwie podkarpackim był to spadek do 841 jednostek. W 2012 r. w kraju zanotowano wzrost liczby takich podmiotów do 17 575. Liczba podmiotów wzrosła również w podkarpackim osiągając poziom 843 jednostek.
Wykres 33. Liczba zarejestrowanych podmiotów gospodarczych działających w sektorze rolno-spożywczym (sekcja C, działy 10-12) w 2010, 2011 i w 2012 r. (jednostki)
Opracowanie własne na podstawie danych GUS/ BDL
Z danych GUS (według stanu na grudzień 2014 r.) wynika, iż w województwie podkarpackim zanotowano jedną z największych w kraju liczbę zarejestrowanych bezrobotnych 154,2 tys. (4 miejsce). Cechą charakterystyczną bezrobocia w województwie podkarpackim jest najwyższy w kraju odsetek osób mieszkających na wsi – 63,2% spośród bezrobotnych w podkarpackim. Nieco mniejszy % udział bezrobotnych mieszkających na wsi zarejestrowano w województwie świętokrzyskim – 56,3%, i małopolskim – 55,0% w stosunku do liczby bezrobotnych w tych województwach. Największą liczbę bezrobotnych zarejestrowano w województwie mazowieckim – 283,2 tys. jednakże zaledwie 43,5% spośród nich mieszkało na wsi.
Wykres 34. Bezrobotni zarejestrowani wg miejsca zamieszkania (stan na grudzień 2014 r.) w tys.
Opracowanie własne na podstawie: Rocznik Statystyczny Rolnictwa 2014, GUS, Warszawa 2014
1.4.2. ZORGANIZOWANA OBECNOŚĆ ROLNIKÓW I PRZETWÓRCÓW NA RYNKU PRODUKTÓW ROLNYCH
Rolnictwo w województwie podkarpackim charakteryzuje się rozdrobnieniem obrotu produktami rolnymi. Z informacji ze strony internetowej OR ARiMR w Rzeszowie (www.arimr.gov) wynika, iż w województwie podkarpackim rolnicy produkują płody rolne bardzo dobrej jakości. Coraz częściej sprzedają je w sposób zorganizowany organizując się w Grupy Producentów Rolnych. Ta formuła sprawia, że taniej zaopatrują się w środki do produkcji i korzystniej sprzedają swoje produkty. Rozdrobnienie nie służy również rolnictwu ekologicznemu. W tym zakresie ważną sprawą jest również współpraca między producentami, co stało się możliwe dzięki powstaniu stowarzyszeń zrzeszających rolników ekologicznych. Od 2005 roku działa Związek Stowarzyszeń „Podkarpacka Izba Rolnictwa Ekologicznego” który tworzą lokalne stowarzyszenia:
• Podkarpackie Stowarzyszenie Rolnictwa Ekologicznego „EKOGALA”,
• Stowarzyszenie Producentów Żywności Ekologicznej „EKO – DAR”,
• Leżajskie Stowarzyszenie Gospodarstw Ekologicznych,
• Stowarzyszenie Gospodarstw Ekologicznych „TRUSKAWKA”
• Stowarzyszenie Gospodarstw Ekologicznych „EKO WISŁOKA”.
Promuje on m.in. produkcję ekologicznymi metodami, prowadzi działalność edukacyjną rolników jak i konsumentów żywności, organizuje szkolenia o edukacji ekologicznej dla dzieci i młodzieży.
Z danych Departamentu Rolnictwa i Gospodarki Wodnej UMWP liczba grup producenckich (grupy producentów rolnych oraz grupy producentów owoców i warzyw) w 2012 r. w województwie podkarpackim wynosiła 39, w 2013 r. – 50, a w 2014 r. – 49.
1.4.3. PRZETWÓRSTWO ROLNO-SPOŻYWCZE, W TYM OPARTE NA EKOLOGICZNEJ PRODUKCJI ROLNEJ ORAZ CERTYFIKOWANYCH PRODUKTACH WYSOKIEJ JAKOŚCI
Znaczenie rolnictwa ekologicznego na świecie stale rośnie wraz ze wzrostem świadomości ekologicznej nie tylko konsumentów, ale również rolników. Województwo podkarpackie ze względu na swoją przyrodniczą i społeczną specyfikę stanowi dobre miejsce do rozwoju rolnictwa ekologicznego, opartego na wykorzystaniu praw rządzących przyrodą, bez stosowania nawozów sztucznych i chemicznych środków ochrony roślin. Ma to szczególne znaczenie na terenach naturalnych, cennych przyrodniczo, jakie w dużym stopniu stanowią o wyjątkowości tego regionu.
Na podstawie danych GUS na terenie województwa podkarpackiego w 2013/2014 zużyto jedną z najmniejszych w kraju ilość nawozów mineralnych, chemicznych oraz wapniowych w przeliczeniu na czysty składnik – 2,4%. Liderem było tutaj województwo wielkopolskie – 14,7% i mazowieckie – 12,2% ogółu ilości nawozów kraju.
Wykres 35. Zużycie nawozów mineralnych lub chemicznych oraz wapniowych w przeliczeniu na czysty składnik w roku gospodarczym 2013/2014*
*Łącznie z nawozami wieloskładnikowymi
Opracowanie własne na podstawie: Rocznik Statystyczny Rolnictwa 2014, GUS, Warszawa 2015
Do atutów województwa podkarpackiego sprzyjających rozwojowi rolnictwa ekologicznego można zaliczyć:
- duże połacie użytków zielonych to sprzyjające warunki do rozwoju produkcji zwierzęcej (owczarstwo, mleczarstwo, bydło mięsne),
- duży potencjał siły roboczej niezbędny do prowadzenia bardziej pracochłonnych lecz jednocześnie lepiej opłacalnych ekologicznych upraw warzywniczych czy zielarskich,
- nieskażone tereny to możliwość pozyskiwania roślin zielarskich zarówno z ekologicznych łąk
i pastwisk jak również nieużytków znajdujących się na terenie gospodarstw ekologicznych oraz na zbiór roślin ze stanu naturalnego,
- atrakcyjny przyrodniczo i turystycznie teren daje szansę na rozwój i stanowi połączenie rolnictwa ekologicznego z działalnością agroturystyczną.
W 2013 r. w województwie podkarpackim liczba ekologicznych gospodarstw rolnych (z certyfikatem) wynosiła 1 573, co stanowiło 7,9% takich gospodarstw w kraju (7 miejsce). Liczba gospodarstw ekologicznych w okresie przedstawiania – 177, co stanowiło 2,6% takich gospodarstw w kraju (10 miejsce).
Wykres 36. Ekologiczne gospodarstwa rolne: z certyfikatem i w okresie przedstawiania - wg województw w 2013 r.
Opracowanie własne na podstawie: Rocznik Statystyczny Rolnictwa 2014, GUS, Warszawa 2014
W ekologicznych gospodarstwach rolnych (z certyfikatem) w województwie podkarpackim powierzchnia użytków rolnych stanowiła 25 880 ha, tj. 5,2% takiej powierzchni
w kraju (9 miejsce). Powierzchnia użytków rolnych w ekologicznych gospodarstwach rolnych w okresie przedstawiania wynosiła 3 626 ha, tj. 2,0% takiej powierzchni w kraju (10 miejsce). Większe rozdrobnienie gospodarstw ekologicznych zarejestrowano w województwie małopolskim, w którym w 1 696 gospodarstwach (6 miejsce) powierzchnia użytków rolnych stanowiła zaledwie 3,1% takiej powierzchni w kraju (11 miejsce) oraz w województwie świętokrzyskim, w którym w 1 081 gospodarstwach (9 miejsce) powierzchnia użytków rolnych stanowiła 2,6% takiej powierzchni w kraju (12 miejsce). Największe powierzchnie użytków rolnych w gospodarstwach ekologicznych występowały w województwie zachodniopomorskim – 20,0% i województwie warmińsko-mazurskim – 15,0%. Najmniejszą powierzchnię użytków rolnych w gospodarstwach ekologicznych zarejestrowano w województwie opolskim – 0,5%. Największa liczba i jednocześnie powierzchnia ekologicznych gospodarstw rolnych w okresie przedstawiania została zarejestrowana w warmińsko-mazurskim, (24,2% takich gospodarstw w kraju o powierzchni stanowiącej 23,8% takiej powierzchni w kraju). W podkarpackim gospodarstwa ekologiczne w okresie przedstawiania stanowiły powierzchnię 2,0% takiej powierzchni w kraju (10 miejsce).
Wykres 37. Powierzchnia użytków rolnych w ekologicznych gospodarstwach rolnych: z certyfikatem i w okresie przedstawiania, wg województw w 2013 r. (ha)
Opracowanie własne na podstawie: Rocznik Statystyczny Rolnictwa 2014, GUS, Warszawa 2014
Na podstawie danych GUS ekologiczne gospodarstwa rolne – udział powierzchni użytków rolnych ekologicznych w użytkach rolnych w 2011 r. dla województwa podkarpackiego wynosił 3,82%. Był to jeden z najwyższych wskaźników w kraju. Większy udział powierzchni ekologicznych gospodarstw rolnych w użytkach rolnych ogółem występował jedynie w województwie warmińsko-mazurskim (4,9%), lubuskim (4,85%) oraz w województwie zachodniopomorskim (8,07%). W 2012 r. wartość wskaźnika wzrosła dla wszystkich województw (dla województwa podkarpackiego do 4,31%). W 2013 r. wartość wskaźnika dla podkarpackiego również wzrosła – do 4,4%.
Wskaźniki monitorujące Strategię rozwoju województwa - PODKARPACKIE 2020 dla priorytetu ROLNICTWO
[20] Na podstawie ogłoszeń Prezesa ARiMR z dnia 20 września 2013 r. i z dnia 17 września 2014 r.
[21] Dane uzyskane na podstawie rejestru prowadzonego przez Agencję Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa – Oddział w Rzeszowie.
[22] Działalność i liczebność grup producenckich jest przedmiotem monitoringu prowadzonego przez Departament Rolnictwa, Geodezji i Gospodarki Mieniem Urzędu Marszałkowskiego Województwa Podkarpackiego.
Aktualizacja wskaźników „Strategii rozwoju województwa – Podkarpackie 2020”
