3.3.1. WARUNKI TRWAŁEGO WZROSTU GOSPODARCZEGO W RZESZOWIE I JEGO OBSZARZE FUNKCJONALNYM
Zgodnie z ekspertyzą[52] opracowaną przez PBPP Miejski Obszar Funkcjonalny Rzeszowa stanowią: Rzeszów i gminy Łańcut-miasto, Boguchwała, Głogów Małopolski, Tyczyn, Chmielnik, Krasne, Lubenia, Świlcza, Trzebownisko, Czarna, Czudec, Łańcut-gmina wiejska. Powierzchnia MOF Rzeszowa wg stanu na 31.XII.2011 r. wynosiła 1 048 km2.
Mapa 52. Miejski Obszar Funkcjonalny Rzeszowa
Gęstość zaludnienia MOF Rzeszowa w 2011 r. wynosiła 335 osób/km2 (stan na 31.XII.). W kolejnych latach gęstość zaludnienia MOF Rzeszowa wzrastała i wynosiła odpowiednio: w 2012 r. – 338 osób/km2, w 2013 r. - 340 osób/km2, w 2014 r. – 342 osoby/km2.
Spośród funkcji miast będących rdzeniami Miejskich Ośrodków Funkcjonalnych ważną rolę odgrywają ich funkcje gospodarcze. Takim miastem jest Rzeszów będący największym ośrodkiem gospodarczym w regionie południowo-wschodniej Polski.
Szczególny wpływ na rozwój gospodarczy mają powiązania komunikacyjne danego terenu.
Przez Rzeszów i jego okolice przebiegają międzynarodowe połączenia transportowe – należące do III Paneuropejskiego Korytarza Transportowego: trasa europejska E40 (droga krajowa nr 4) biegnąca z Francji przez Belgię, Niemcy, Polskę, Ukrainę, Rosję do Kazachstanu i linia kolejowa E 30 łącząca Niemcy, Polskę i Ukrainę. Przez omawiany obszar przebiega także trasa europejska E371 (droga krajowa nr 9) biegnąca z Radomia przez Rzeszów na Słowację (do Preszowa) i droga krajowa nr 19 relacji Kuźnica - Lublin - Rzeszów. Łączą one Skandynawię i kraje nadbałtyckie z Europą Środkowo-Wschodnią.
W gminie Trzebownisko znajduje się nowoczesne i wciąż modernizowane lotnisko Rzeszów-Jasionka obsługujące połączenia międzynarodowe. Istniejący układ sieci transportowej oraz planowane i realizowane nowe inwestycje (m.in. autostrada A4, droga ekspresowa S19, rozbudowa lotniska) sprawiają, iż Rzeszów jest ważnym węzłem komunikacyjnym w transporcie międzynarodowym.
Jednakże słabe powiązanie komunikacyjne z Warszawą przy jednocześnie silnych związkach ekonomicznych, braki w infrastrukturze transportowej obsługującej bezpośrednie zaplecze Rzeszowa (zwłaszcza na kierunku południowo-wschodnim), stanowią słabą stronę Miasta i jego obszaru funkcjonalnego i wymagają poprawy powiązań transportowych (drogowych i kolejowych w szczególności w kierunku Warszawy).
Jednym z najważniejszych wskaźników odzwierciedlających potencjał gospodarczy MOF Rzeszów jest ilość terenów inwestycyjnych zlokalizowanych w poszczególnych gminach. Poniższa tabela przedstawia ich wykaz z podziałem na tereny uzbrojone i tereny nieuzbrojone.
Tabela 11. Zestawienie powierzchni terenów inwestycyjnych w gminach MOF Rzeszów (w ha).
Źródło: Strategia Zintegrowanych Inwestycji Terytorialnych Rzeszowskiego Obszaru Funkcjonalnego, Stowarzyszenie Wspierania Inicjatyw Gospodarczych, Cieszyn listopad 2013 r. (projekt)
Uzbrojone tereny inwestycyjne są obecne w 8 gminach, ich łączna powierzchnia wynosi przeszło 476,5511 ha. Nieuzbrojone tereny inwestycyjne są rozlokowane w 9 gminach i zajmują obszar ponad 876 ha.
W Rzeszowie liczba terenów inwestycyjnych wynosi 41, a ich łączna powierzchnia to ok. 661,55 ha, z czego szacunkowo ok. 60% jest uzbrojonych, a ok. 40% nieuzbrojonych. Bardzo wysoka liczba terenów inwestycyjnych, szczególnie biorąc pod uwagę powierzchnie gmin, znajduje się
w Gminie Świlcza oraz Gminie Trzebownisko.
Istotną rolę dla rozwoju firm pełnią instytucje otoczenia biznesu. Do najpopularniejszych należą: centra transferu technologii, agencje, klastry, inkubatory technologiczne, izby gospodarcze, biura karier oraz parki technologiczne.
Szczególną rolę we wzmacnianiu potencjału gospodarczego MOF Rzeszowa odgrywa funkcjonowanie Specjalnej Strefy Euro-Park Mielec. Jej powierzchnia wynosi 1 299 ha. Na terenie MOF Rzeszowa działają podstrefy ulokowane w obrębie Gminy Głogów Małopolski - 48,6789 ha, Gminy Trzebownisko - 94,6362 ha, Gminy Miasta Rzeszowa - 34,9582 ha, Miasta Łańcut 8,7853 ha, stanowiąc łącznie obszar o powierzchni 187,0586 ha.
Podstrefy działające w ramach SSE Euro-Park Mielec na terenie MOF, są w relatywnie wysokim stopniu wykorzystane (dane na XI 2013), w odniesieniu do Gminy Głogów Małopolski odsetek terenów zagospodarowanych wynosi 79,3%, w Gminie Trzebownisko - 50,2%, w Mieście Rzeszowie - 26,8%, jedynie Miasto Łańcut posiada niezagospodarowane tereny w obrębie SSE.
Warto ponadto wspomnieć o budowie Parku Naukowo-Technologicznego Rzeszów-Dworzysko, który będzie częścią Specjalnej Strefy Ekonomicznej Rzeszów-Dworzysko, funkcjonującej jako część SSE Euro-Park Mielec. Strefa w przyszłości ma obejmować obszar ok. 400 ha, z czego zasadnicza część terenu została ulokowana w granicach administracyjnych Miasta Rzeszowa (145 ha) oraz Gminy Świlcza (120 ha). Właścicielami pozostałego obszaru są Gmina Głogów Małopolski, Starostwo Powiatowe w Rzeszowie oraz Agencja Nieruchomości Rolnych.
Według założeń do 2015 roku w Parku ma się ulokować 16 przedsiębiorstw, mogących zatrudnić nawet do 1 000 osób, a wartość zlokalizowanych inwestycji ma sięgnąć pułapu 152 mln zł [53].
Większość instytucji działających w obszarze wspierania biznesu funkcjonuje na terenie Miasta Rzeszowa, niemniej jednak warto zwrócić uwagę na podmioty działające na pozostałym obszarze gmin ROF takie jak: Stowarzyszenie LGD "Trygon - Rozwój i Innowacja" (działa na terenie gmin Boguchwała, Lubenia i Świlcza), Gminny Punkt Informacyjno-Promocyjny w Boguchwale, Podkarpacki Ośrodek Doradztwa Rolniczego w Boguchwale, LGD „C.K. Podkarpacie” w Czudcu czy też Inkubator Technologiczny wraz z Centrum Obsługi PPNT oraz Podkarpacki Park Naukowo-Technologiczny „AEROPOLIS” na terenie Gminy Trzebownisko oraz Głogów Małopolski[54].
Aktywna działalność instytucji otoczenia biznesu wpływa na wzmocnienie potencjału MOF, w tym kontekście kluczowe są zasoby instytucjonalne Miasta Rzeszowa, w poniższej tabeli wyeksponowano podmioty trwale obecne w życiu gospodarczym regionu.
Tabela 12. Instytucje otoczenia biznesu funkcjonujące na terenie Miejskiego Obszaru Funkcjonalnego Rzeszowa.
Źródło: Strategia Zintegrowanych Inwestycji Terytorialnych Rzeszowskiego Obszaru Funkcjonalnego, Stowarzyszenie Wspierania Inicjatyw Gospodarczych, Cieszyn listopad 2013 r. (projekt)
Spośród wymienionych instytucji otoczenia biznesu funkcjonujących na terenie MOF, Rzeszów warto podkreślić rolę pełnioną przez „Dolinę Lotniczą” – będącą stowarzyszeniem przedsiębiorców przemysłu lotniczego z południowo-wschodniej Polski, oraz największym i najbardziej znanym klastrem przemysłowym w Polsce. Wspomniany klaster, zaplecze naukowe w postaci Politechniki Rzeszowskiej (kształcenie pilotów cywilnych) oraz rozwój lotniska Rzeszów-Jasionka, tworzą unikalny w skali kraju potencjał umożliwiający dynamiczny rozwój szeroko rozumianej branży lotniczej w regionie.
Na terenie MOF Rzeszów, poza wymienionym klastrem skupiającym podmioty związane z szeroko rozumianym przemysłem lotniczym, funkcjonują również inne branżowe organizacje aktywnie działające w obszarze wspierania działań biznesowych. W poniższej tabeli zbiorczo przedstawiono funkcjonujące na terenie MOF Rzeszów klastry.
Tabela 13. Klastry funkcjonujące na terenie Miejskiego Obszaru Funkcjonalnego Rzeszowa
Źródło: Strategia Zintegrowanych Inwestycji Terytorialnych Rzeszowskiego Obszaru Funkcjonalnego, Stowarzyszenie Wspierania Inicjatyw Gospodarczych, Cieszyn listopad 2013 r. (projekt)
Z obliczeń własnych wykonanych na podstawie danych GUS wynika, że liczba podmiotów gospodarczych wpisanych do rejestru REGON na 10 tys. ludności (MOF Rzeszów) wynosiła w 2011 r. - 958 jednostek gospodarczych. W kolejnych latach wzrastała wynosząc odpowiednio: w 2012 r. – 986, w 2013 r. – 1 029, w 2014 r. – 1 062 jednostek gospodarczych.
3.3.2. FUNKCJE METROPOLITALNE REALIZOWANE PRZEZ RZESZÓW ORAZ ROZWÓJ NOWYCH FUNKCJI ZWIĘKSZAJĄCYCH ZAKRES ŚWIADCZONYCH USŁUG WYŻSZEGO RZĘDU
Funkcje metropolitalne charakteryzują ośrodki wielkomiejskie, w których występują instytucje reprezentujące sektor usług wyższego rzędu (usług rzadko występujących), czyli wykraczające swoim zasięgiem działalności daleko poza granice miasta. Dynamika rozwoju Rzeszowa przekłada się na większość funkcji realizowanych przez miasto: gospodarczą, naukową i edukacyjną, kulturalną i turystyczną, polityczną i administracyjną.
Jednak niewiele funkcji świadczonych przez miasto i jego otoczenie ma zasięg o skali krajowej czy międzynarodowej, a sektor usług wyższego rzędu jest słabo rozwinięty.
Szczególnego znaczenia nabierają tutaj funkcje związane ze szkolnictwem wyższym. Miasto, jako ośrodek akademicki, pełni funkcje edukacyjne i naukowe. Zlokalizowane są w nim uczelnie, a mianowicie: Politechnika Rzeszowska (wiodąca w kraju uczelnia pod względem kształcenia pilotów lotnictwa cywilnego), Uniwersytet Rzeszowski, Wyższa Szkoła Informatyki i Zarządzania, Wyższe Seminarium Duchowne, Wyższa Szkoła Inżynieryjno-Ekonomiczna, Nauczycielskie Kolegium Języków Obcych Promar-International, Nauczycielskie Kolegium Języków Obcych oraz Zamiejscowy Wydział Prawa i Administracji Wyższej Szkoły Prawa i Administracji w Przemyślu.
Tabela 14. Liczba studentów studiujących na uczelniach wyższych w Rzeszowie w roku akademickim 2009/2010
Źródło: www.rzeszow.pl
Na podstawie Strategii Zintegrowanych Inwestycji Terytorialnych Rzeszowskiego Obszaru Funkcjonalnego rozwój edukacji wyższej ma silny inżynieryjny charakter, związany z trendami rozwojowymi regionu. Politechnika Rzeszowska kształci pilotów lotnictwa cywilnego oraz w zakresie kosmonautyki, WSIiZ uruchomiła anglojęzyczny kierunek zarządzania ruchem lotniskowym. Rzeszów odznacza się również bogatą ofertą w zakresie informatyki.
Ze względu na innowacyjność tych dziedzin, wiele projektów inwestycyjnych zostało ukierunkowanych na budowę, rozbudowę bazy uczelni wyższych (Politechnika Rzeszowska – lotnictwo, Uniwersytet Rzeszowski – mikrotechnologia i nanotechnologie, Wyższa Szkoła Prawa i Administracji – laboratorium kryminalistyki).
Obok działań na rzecz rozbudowy infrastruktury naukowo-badawczej, przeprowadzono również inwestycje w infrastrukturę dydaktyczną, m.in. Regionalne Centrum Dydaktyczno-Konferencyjne i Biblioteczno-Administracyjne Politechniki Rzeszowskiej.
Rzeszów jest głównym ośrodkiem kultury w województwie. Znajdują się tu dwie najważniejsze instytucje artystyczne o znaczeniu regionalnym, tj. Filharmonia Podkarpacka im. Artura Malawskiego oraz Teatr im. Wandy Siemaszkowej. Ponadto w mieście działa również drugi teatr – Teatr Maska. Na terenie miasta zlokalizowanych jest 7 muzeów, 3 kina stałe oraz 25 bibliotek wraz z filiami.
W mieście i okolicy odbywają się liczne imprezy kulturalne i sportowe, z których wiele ma charakter międzynarodowy. Szczególną renomę zyskał organizowany przez Filharmonię Podkarpacką Muzyczny Festiwal w Łańcucie, jak również odbywający się co trzy lata Festiwal Polonijnych Zespołów Folklorystycznych, łączący nasz region z Polonią całego świata.
Pośród licznych cyklicznych imprez organizowanych w mieście do najbardziej popularnych należą m.in.: Carpathia Festival, Dni Rzeszowa, Święto Paniagi, Wielokulturowy Festiwal Galicja, Noc Muzeów, Festiwal Barwy Ukrainy, Juwenalia Rzeszowskie, Dni Kultury Marynistycznej, oraz Wieczory Muzyki Organowej i Kameralnej w Katedrze Rzeszowskiej.
Dużym zainteresowaniem cieszą się także Rzeszowskie Spotkania Teatralne, Rzeszowskie Spotkania Karnawałowe, Biennale Plakatu Teatralnego i Biennale Sztuki Komputerowej oraz liczne wystawy malarstwa i fotografii. Orkiestra Symfoniczna Filharmonii Podkarpackiej zaliczana jest do grupy kilku najlepszych w kraju.
Sala koncertowa Filharmonii oceniana jest jako jedna z najlepszych w kraju pod względem akustycznym.
Istotne znaczenie w upowszechnianiu treści i wartości kulturalnych spełniają regionalne media. W Rzeszowie mieszczą się dwie rozgłośnie radiowe: Radio Rzeszów oraz Katolickie Radio Via. Rzeszów posiada oddział regionalny Telewizji Polskiej. Media elektroniczne odgrywają istotną rolę w procesie integracji społeczności regionalnej.
Na terenie Miasta funkcjonują 132 zakłady opieki zdrowotnej, wpisane do Rejestru Zakładów Opieki Zdrowotnej. Zakłady te realizują usługi medyczne na rzecz mieszkańców Miasta i regionu w ramach 182 placówek ochrony zdrowia (tj. szpitali, przychodni, stacji pogotowia ratunkowego itp.), które z kolei dzielą się na komórki organizacyjne placówek ochrony zdrowia (tj. poradnie, oddziały szpitalne, pracownie itp.). Na terenie Gminy Miasto Rzeszów znajduje się 1 459 komórek organizacyjnych placówek służby zdrowia.
Tabela 15. Liczba zakładów opieki zdrowotnej z podziałem na publiczne i niepubliczne w województwie podkarpackim (2012 r.)
Źródło: www.rzeszow.pl
Rada Miasta Rzeszowa jest organem założycielskim dwóch publicznych zakładów opieki zdrowotnej, są to:
1. Samodzielny Publiczny Zespół Opieki Zdrowotnej Nr 1 w Rzeszowie,
2. Samodzielny Publiczny Zakład Opieki Zdrowotnej Centrum Profilaktyki i Terapii Uzależnień w Rzeszowie.
Samorząd Województwa Podkarpackiego jest organem założycielskim ośmiu publicznych zakładów opieki zdrowotnej, funkcjonujących na terenie Miasta, są to:
1. Specjalistyczny Zespół Gruźlicy i Chorób Płuc w Rzeszowie,
2. Wojewódzki Szpital Specjalistyczny im. F. Chopina w Rzeszowie,
3. Szpital Wojewódzki Nr 2 im. Św. Jadwigi Królowej w Rzeszowie,
4. Wojewódzka Stacja Pogotowia Ratunkowego w Rzeszowie,
5. Obwód Lecznictwa Kolejowego w Rzeszowie,
6. Wojewódzki Ośrodek Terapii Uzależnień w Rzeszowie,
7. Wojewódzki Zespół Specjalistyczny w Rzeszowie,
8. Wojewódzki Ośrodek Medycyny Pracy w Rzeszowie.
Rada Powiatu Rzeszowskiego jest organem założycielskim jednego publicznego zakładu opieki zdrowotnej, działającego na terenie Miasta. Jest nim Zespół Opieki Zdrowotnej Nr 2.
Ponadto na terenie Miasta funkcjonują publiczne zakłady opieki zdrowotnej, których organami założycielskimi są centralne organy administracji państwowej, są to m.in.:
1. Wojskowa Specjalistyczna Przychodnia Lekarska Samodzielny Publiczny Zakład Opieki Zdrowotnej w Rzeszowie, organ założycielski - Minister Obrony Narodowej,
2. Zakład Opieki Zdrowotnej Ministerstwa Spraw Wewnętrznych i Administracji w Rzeszowie, organ założycielski - Minister Spraw Wewnętrznych i Administracji,
3. Regionalne Centrum Krwiodawstwa i Krwiolecznictwa w Rzeszowie, organ założycielski - Minister Zdrowia i Opieki Społecznej,
4. Zakład Opieki Zdrowotnej Zakładu Karnego w Rzeszowie – Załężu, organ założycielski - Minister Sprawiedliwości,
5. Wojewódzka Stacja Sanitarno-Epidemiologiczna w Rzeszowie, organ założycielski - Minister Zdrowia,
6. Powiatowa Stacja Sanitarno-Epidemiologiczna w Rzeszowie, organ założycielski - Minister Zdrowia.
Rzeszów jest ośrodkiem o rozwijającej się funkcji turystycznej. Jest ośrodkiem turystyki krajoznawczej, sentymentalnej, „kulturalnej” oraz turystyki biznesowej. Posiada liczne atrakcje turystyczne, w tym ratusz, liczne kościoły, Zamek Lubomirskich czy podziemną trasę turystyczną. Na rozwój funkcji turystycznej Rzeszowa wpływają walory turystyczne miasta, a także okolic, jak również rozwijające się zagospodarowanie turystyczne i rekreacyjne.
Wśród funkcji politycznych Rzeszowa należy zwrócić uwagę na powiązania międzynarodowe, które przejawiają się w związku z lokalizacją w Rzeszowie instytucji zajmujących się relacjami międzynarodowymi – Honorowych Konsulatów Ukrainy, Republiki Słowackiej i Niemiec. Województwo podkarpackie posiada również swoje przedstawicielstwo w Brukseli (Przedstawicielstwo Regionalne Województwa Podkarpackiego w Brukseli East Poland House).
Rzeszów pełni szereg funkcji administracyjnych. W mieście siedzibę ma Podkarpacki Urząd Wojewódzki oraz Urząd Marszałkowski Województwa Podkarpackiego. Zlokalizowane są tu także delegatury i oddziały terenowe urzędów centralnych, m.in. Delegatura Południowo-Wschodnia Urzędu Lotnictwa Cywilnego, Delegatura Najwyższej Izby Kontroli, Delegatura Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego, Delegatura Ministerstwa Skarbu Państwa, Delegatura Krajowego Biura Wyborczego i wiele innych. Niektóre z tych instytucji swym zasięgiem obejmują nie tylko obszar województwa podkarpackiego, ale również województwa sąsiednie (np. Oddział Terenowy Agencji Nieruchomości Rolnych czy Oddział Urzędu Dozoru Technicznego). W Rzeszowie zlokalizowany jest także Sąd Apelacyjny, Sąd Okręgowy oraz Wojewódzki Sąd Administracyjny.
Obliczenia własne na podstawie danych GUS wskazują, że udział podmiotów gospodarczych wpisanych do rejestru REGON w usługach wyższego rzędu (sekcje-J-R), w ogólnej liczbie podmiotów (MOF Rzeszów) w 2011 r. wynosił 35,31%. W kolejnych latach udział ten wzrastał wynosząc odpowiednio: w 2012 r. – 36,71%, w 2013 r. – 38,51%, w 2014 r. - 39,58%.
3.3.3. POWIĄZANIA KOMUNIKACYJNE I ZINTEGROWANY SYSTEM TRANSPORTU PUBLICZNEGO ŁĄCZĄCE RZESZÓW Z JEGO OBSZAREM FUNKCJONALNYM
Z ekspertyzy „Charakterystyka systemu osadniczego województwa podkarpackiego z identyfikacją biegunów wzrostu oraz wyróżnieniem obszarów funkcjonalnych na poziomie regionalnym i lokalnym” wynika, iż Rzeszów w pierwszej kolejności najsilniej oddziałuje z miastami satelickimi, zwłaszcza z Łańcutem, Boguchwałą i Tyczynem. Ponadto zidentyfikowano silne ciążenia z innymi ośrodkami tj.: Krakowem, Krosnem, Dębicą, Warszawą i Mielcem (wszystkie powyżej 4 mln jednostek) .
Mapa 53. Powiązania miast województwa podkarpackiego w świetle dojazdów do pracy
Źródło: Znaczenie projektów realizowanych ramach RPO WP dla rozwoju miast województwa podkarpackiego, Uniregio Centrum Studiów Regionalnych, Kraków 2012, s. 85 - opracowanie A. Sobala-Gwosdz na podstawie badań BDL GUS.
Układy rzeczywistych ciążeń migracyjnych wskazują na silną rolę Rzeszowa w regionie, ale głównie w odniesieniu do jego strefy podmiejskiej. Pozostałe istotne relacje dotyczą oddziaływań Warszawy i Krakowa. Słabiej zaznacza się rola Kielc i Lublina[55].
Rzeszów z punktu widzenia zasięgu terytorialnego oraz pod względem liczby ludności charakteryzuje się największym MOF w województwie podkarpackim (12 gmin, 171 tys. osób)[56].
Rzeszów wyróżnia się również wśród miast województwa podkarpackiego najwyższym poziomem rozwoju gospodarczego. Stolica województwa zajmuje także dominującą pozycję pod względem wyposażenia w usługi dla biznesu.
Rzeszów jako największa aglomeracja miejska południowo-wschodniej Polski, jest centrum handlowym, przemysłowym i gospodarczym, największym ośrodkiem akademickim i kulturalnym województwa podkarpackiego.
Dogodne położenie, bliskość południowej i wschodniej granicy, czyni z Rzeszowa ważne centrum komunikacyjne.
Miasto obsługiwane jest przez autobusową komunikację zbiorową MKS i MPK.
Na podstawie danych uzyskanych z MPK i MKS liczba wykonanych w 2011 r. wozokilometrów wyniosła 11,63 mln km.
Liczba przewiezionych pasażerów komunikacją miejską MOF Rzeszowa w ciągu 2011 r. wyniosła 32,16 mln (na podst. danych MPK+MKS).
Wyliczenia własne na podstawie danych uzyskanych z gmin, Zarządów Dróg Powiatowych, Podkarpackiego Zarządu Dróg Wojewódzkich, GDDKiA – Oddział w Rzeszowie wskazują, iż drogi publiczne o nawierzchni twardej ulepszonej (łącznie drogi krajowe, wojewódzkie, powiatowe i gminne w gminach zaliczonych do MOF) w 2012 r. stanowiły 1 424,2 km. Wartość tego wskaźnika na podstawie informacji z GDDKiA wynosiła w 2012 r. – 1 369,1 km, a w 2013 r. – 1 411,2 km.
3.3.4 GOSPODARKA PRZESTRZENNA RZESZOWA I JEGO OBSZARU FUNKCJONALNEGO
Jednym z największych wyzwań dla obszaru funkcjonalnego miasta Rzeszowa jest poprawa ładu przestrzennego m.in. poprzez skoordynowanie rozwoju miasta z rozwojem obszarów podmiejskich.
Obserwowane nasilające się zjawisko żywiołowej urbanizacji i rosnącego chaosu przestrzennego przyczynia się do niewydolności układów komunikacyjnych, utraty atrakcyjności miejsc rekreacyjnych i inwestycyjnych oraz wzrostu kosztów usług świadczonych przez miasto.
Z obliczeń własnych wykonanych na podstawie danych GUS wynika, iż powierzchnia gmin MOF Rzeszowa objęta obowiązującymi planami zagospodarowania przestrzennego na podstawie ustawy z 2003 r. stanowi 2,8% (dane za 2011 r.). W kolejnych latach powierzchnia ta zwiększała się wynosząc odpowiednio: w 2012 r. – 3,24%, w 2013 r. – 3,37%.
Wskaźniki monitorujące Strategię rozwoju województwa – PODKARPACKIE 2020 dla priorytetu FUNKCJE METROPOLITALNE RZESZOWA
* Łącznie drogi krajowe, wojewódzkie, powiatowe i gminne w gminach zaliczonych do MOF
[ [52] Delimitacja Miejskich Obszarów Funkcjonalnych w Planie Zagospodarowania Przestrzennego Województwa Podkarpackiego, PBPP w Rzeszowie 2012 r.: ekspertyza.
[53] Strategia Zintegrowanych Inwestycji Terytorialnych Rzeszowskiego Obszaru Funkcjonalnego, Stowarzyszenie Wspierania Inicjatyw Gospodarczych, Cieszyn listopad 2013 r. (projekt)
[54] Tamże
[55]Charakterystyka systemu osadniczego województwa podkarpackiego z identyfikacją biegunów wzrostu oraz wyróżnieniem obszarów funkcjonalnych na poziomie regionalnym i lokalnym, Polska Akademia Nauk, Instytut Geografii i Przestrzennego Zagospodarowania, Warszawa 2012. s. 17.
[ [56] Delimitacja Miejskich Obszarów Funkcjonalnych w Planie Zagospodarowania Przestrzennego Województwa Podkarpackiego, PBPP w Rzeszowie 2012 r.: ekspertyza
[57] Zgodnie z ekspertyzą: Delimitacja Miejskich Obszarów Funkcjonalnych w Planie Zagospodarowania Przestrzennego Województwa Podkarpackiego, PBPP w Rzeszowie, 2012 r. MOF Rzeszowa: Rzeszów i gminy: Łańcut – miasto, Boguchwała, Głogów Małopolski, Tyczyn, Chmielnik, Krasne, Lubenia, Świlcza, Trzebownisko, Czarna, Czudec, Łańcut – gmina wiejska
[58]Wskaźnik obliczany corocznie wg stanu na dzień 31 grudnia stanowi sumę danych liczbowych uzyskanych od przewoźników: Miejskiego Przedsiębiorstwa Komunikacyjnego w Rzeszowie i Międzygminnej Komunikacji Samochodowej w Rzeszowie, którzy świadczą usługi przewozowe na obszarze MOF Rzeszowa.
[59]Zsumowana długość dróg publicznych: drogi krajowe, wojewódzkie, powiatowe i gminne (łącznie), o nawierzchni twardej ulepszonej, czyli nawierzchni z kostki kamiennej, klinkieru, betonu, z płyt kamienno-betonowych lub bitum w gminach zaliczonych do Miejskiego Obszaru Funkcjonalnego Rzeszowa.
Aktualizacja wskaźników „Strategii rozwoju województwa – Podkarpackie 2020”